Główne obchody święta konstytucji 3 maja odbyły się w Białej. Jak informuje prasa pogoda dopisał, chociaż obawy były duże czy aura będzie łaskawa dla organizatorów, gdyż dzień wcześniej padał deszcz. Około godziny 9. zaczęły się gromadzić na boisku sokołem zastępy uczestników. Z każdą minutą nowe fale napływały, to oddziały sokole z. Białej. Międzybrodzia, Bielska. Dziedzic, Janowic, Bestwiny. Kęt, Buczkowic. Mikuszowic, Komorowie, Bujakowa. Kóz. razem stanęło w szeregu przeszło 200 mundurowanych, /przeważały mundury polowe, następnie przyszły straże pożarne, wszystkie polskie szkoły ludowe i średnie z Białej, szkoła rolnicza z Kobiernic, stowarzyszenie rękodzielników katolickich z Białej ze sztandarem, grupa robotników z Jasienicy ze sztandarem, gromadkami nadchodzili ludzie z okolicznych semin. a najwięcej przybyło z Lipnika, którzy już uszykowani przyłączyli się do pochodu. Nowością było to że inteligencya bialska, zrrupowaną w Czytelni polskiej, wystąpiła jako osobna grupa, wprawdzie pokazały się liczne braki i wielu usunęło się od wzięcia udziału w uroczystości, ale początek został w każdym razie zrobiony, w przyszłości będzie można już palcem nieobecnych odkażać, Po 10-tej ruszył pochód kilkutysięczny do kościoła parafialnego na nabożeństwo, cała ulica kolejowa wypełniona była pochodem i towarzysząca jej publicznością, Niemcy i Żydzi patrzyli z niemym podziwem, osłupieli na widok tej siły, jaka reprezentuje żywioł polski, który na razie jeszcze więcej manifestacyjnie okazuje swa móc ale który już powoli organizuje się i przeciwstawia obcym natrętom, który czuje, że trzeba kres położyć wyzyskowi ekonomicznemu, jakiemu dzięki dotychczasowemu nieuświadomieniu i bierności żywioł ten uległ.
W czasie nabożeństwa wygłosił wspaniałe podniosłe kazanie ksiądz profesor Wadolny z Ket. przedstawiając doniosłość tego wielkiego wypadku dziejowego, jakim była konstytucya 3. Maja, która była dziełem miłości, podczas gdy inne a zwłaszcza równoczesna konstytucya francuska były wydarte, przemocą i skąpane w krwi. Kazanie całe porywało słuchaczy do służby Ojczyźnie, korą Bóg (polecił kochać jako pierwszy obowiązek. Następnie przedstawił (mówca ludowi, co należy uważać za Ojczyznę i Jaki. tej Ojczyźnie służyć, by przynieść jej szczęście i powodzenie, zakończył wezwaniem pod adresem młodzieży, by podjęła tradycye Konstytucyi 3. Maja i dzieło zaczęte a nieskończone poprowadziła dalej Po myśli wielkich przodków. Podczas sumy śpiewał mieszany chór sokoli.
Po godzinie 12-tej pochód ruszył z powrotem na boisko, gdzie drużyna Skautowa złożyła uroczysta przysięgę, a drużyna sokola bialska przyrzeczenie. Około 1-szej wygłosił przemówienie do zebranych profesor Zygmunt Podgórski o znaczeniu Konstytucyi 3. Maja. Mówca skreślił przygotowania poprzedzające uchwalenie Konstytucyi w ostatnim tygodniu, zwalczające się wpływa
patryotów a popleczników Rosi popieranych przez ambasadorów obcych państw, wreszcie przebieg dnia 3. maja, kiedy konstytucyę wniesiono do sejmu, odczytano, uchwalono i zaprzysiężono. Zakończył zaś swe przemówienie apelem, by pamiętać o tym wielkim dniu w dziejach naszych, o tem cośmy od przodków wzięli a cośmy przymneżyli, by Ojczyzna rosła w sercach a nie kurczyła się Drugi mówca Dyrektor dr. Antoni Mikulski podał cały szereg wskazówek, według jakich powinni Polacy na kresach postępować, aby dorobku narodowego nie zmarnować, aby sprawa polska rozwijała się. Nie wolno nigdy cofnąć się przed spełnieniem obowiązku narodowego, a czynów potrzeba i to czynów odważnych, przedewszystkiem zaś należy budować Polske od podstaw, organizując się na wszelkich polach, a więc oświatowem, ekonomicznem, politycznem. Pracę oświatową prowadzą Koła. Czytelnie T. S. L., ekonomiczną Kółka rolnicze, a dla pracy politycznej powstaje nowa osobna organizacya tak zwany Związek Kresowy.
Po godzinnej przerwie zebrało się przeszło 600 osób w sali hotelu pod Czarnym Orłem, gdzie Kółko amatorskie przy Sokole bialskim odegrało sztukę ludowa W. L. Anczyca pt. Kościuszko pod Racławicami.
Około godz. 9. wieczorem program uroczystości został wyczerpanym.
Podczas całego obchodu, zarówno przed 10-, jak przy kościele, aa boisku po 12., i Podczas przedstawienia urządziło Koło T. S. L. zbiórkę Daru Narodowego i sprzedaż Kokardek, nalepek, kartek i innch wydawnictw. Dar Narodowy przyniósł blisko 250 koron, sprzedaż wydawnictw blisko 1000 koron.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz