czwartek, 30 czerwca 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 6

 1865 



Zapałkowy przywilej 


„Vereinigte Laibacher Zeitung” poinformował, ze przywilej jaki otrzymał Antoni Schindlera 29 listopada 1856 r. Na ulepszenie galwanizowanych zapałek ciernych w drodze dziedziczenia zgodnie z postanowieniem k. k. Starostwo Powiatowe w Białej  z 27 października 1863 r. przekazał siostrze Marii Merfort z domu Schindler do Komorowic k. Białej w krakowskiej gminie. Ponadto przywilej ten został przedłużony do dziewiątego roku (1869).




wtorek, 28 czerwca 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 6

 1859


„Kais. Königl. Schlesische Troppauer-Zeitung“ zamieszcza na swoich łamach edykt informujący, że Karol Jan Zipſera wzywa do zapłaty długu Hugo Milde, byłego najemcy w Komorowicach. 





1860


1860r. na łamach „Mittheilungen der kaiserlich-königlichen Geographischen Gesellschaft“  przedstawiona jest historia Wielkiego Księstwa Krakowskiego i jego poszczególnych miejscowości. W tym zestawieniu Komorowice są tylko wspomniane jako wieś założona przez Niemców.



środa, 15 czerwca 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 5

 1855

Szczególnie ciekawą informacje o Komorowicach odnajdujemy w „Mittheilungen der kaiserlich-königlichen Geographischen Gesellschaft“ z roku 1857. W tym naukowym czasopiśmie dr Alois von Alt opisał trzęsienie ziemi jakie nawiedziło ten teren latem 1855roku. Zaobserwowano to zjawisko w Wadowicach  Makowie, Suchej Andrychowie, Białej, Lipniku, Komorowicach, Bestwinie dalej w Żywcu, Kenach natomiast w pobliskich Jordanowie, Skawienie czy Kalwarii nic nie zaważono.
Naukowiec informuje, że pogoda była mniej więcej w tym czasie  bardzo pochmurna i burzowa. W niektórych miejscach powstały natychmiast po trzęsieniu ziemi gwałtowne podmuchy wiatru. W Skrzydlnej zauważono na południowym niebie uderzające zaczerwienienie, a także przed poruszeniem się ziemi długie nietypowe szczekania psów.




poniedziałek, 13 czerwca 2022

Natowskie plakaty

W dzisiejszej Archidemii Archiwum Państwowe w Bielsku-Białej przedstawia kilka propagandowych plakatów z lat osiemdziesiątych XX wieku. Pewne hasła sprzed kilkudziesięciu lat pozostają niezmienne do dzisiaj.

 

 



 


Źródło: zespół nr 13/490 Zbiór materiałów ulotnych Archiwum Państwowego w Katowicach Oddziału w Bielsku-Białej, sygn. 3/118, 3/123, 3/124

 

wtorek, 7 czerwca 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 4

 1854

„Wiener Zeitung“ w maju 1854r. na pierwszej stronie prezentuje zmiany administracyjne jakie wprowadzono pomiędzy poszczególnymi tzw. powiatami politycznymi. Okręg krakowski został podzielony na 13 powiatów. Komorowice zostały przypisane do powiatu Biała, który zamieszkiwało 26890 osób. W jego skład wchodziły również:  Biała (miasto), Lipnik przedmieścia Białej, Lipnik z Leszczynami, Międzybrodzie Lipnickie, Bestwina, Berstwinka, Janowice, Kanów Stary-Dankowski-Bestwiński, Straconka, Hałcnów, Bierna, Bór Łodygowski, Godziszka nowa, Godziszka Stara, Godziszka Wilkowska, Hucisko, Kalna, Łodygowice, Salmopol, Szczyrk, Buczkowice, Bystra z Meszną, Mikuszowice, Rybarzowice, Wilkowice z borem wilkowskim.



poniedziałek, 6 czerwca 2022

1925


 Dom czynszowy Lwowskiego Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych przy ulicy Kościuszki w Bielsku 1925

piątek, 3 czerwca 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 3

 1823

Prasa informowała o licytacji rogatek (punktów poboru opłat). Przy okazji dowiadujemy się, że od 26 czerwca 1812 roku są one w gestii M. Korna.



 






środa, 1 czerwca 2022

Mural na jubileusz 120-lecia powstania Domu Polskiego w Bielsku.

28 maja na ścianie bloku w rejonie skrzyżowania ulic Piastowskiej i Emilii Plater w Bielsku-Białej odsłonięto mural upamiętniający jubileusz 120-lecia Domu Polskiego i polskiego ruchu spółdzielczego w Bielsku.



W tym roku przypada jubileusz 120-lecia powstania Domu Polskiego w Bielsku. Była to pierwsza polska instytucja, która skupiała cały życie społeczne i polityczne Polaków nie tylko na terenie miasta, ale w całym regionie. Z tej okazji Spółdzielnia Mieszkaniowa Strzecha - następca prawny Domu Polskiego - przygotowała specjalny mural upamiętniający to ważne wydarzenie.



Symbolicznego przecięcia wstęgi, które rozpoczyna cykl imprez jubileuszowych, dokonali prezes SM Strzecha Jacek Żołubak, przewodniczący Rady Nadzorczej SM Strzecha Krzysztof Jazowy, zastępca prezydenta Bielska-Białej Przemysław Kamiński oraz reprezentujący Stowarzyszenie Dom Polski Piotr Ryszka. Następnie przy akompaniamencie orkiestry dętej z Kóz odsłonięto mural.



- 120 lat temu marzyciel i wizjoner ks. Stanisław Stojałowski powołał instytucję, której celem było propagowanie polskości. Postanowił zawalczyć o biało-czerwoną i o język polski. Dlatego do Domu Polskiego zaprosił towarzystwa oszczędnościowe, gimnastyczne, teatralne, oświatowe i spółdzielcze. Z tego właśnie korzenia wywodzi się i nasza spółdzielnia. Jesteśmy z tego dumni i postanowiliśmy w przestrzeni miejskiej przypomnieć o tym fakcie - mówił prezes Spółdzielni Mieszkaniowej Strzecha Jacek Żołubak.



Natomiast zastępca prezydenta Przemysław Kamiński powiedział: - Uczestniczymy dzisiaj w wielkoformatowej ekspresji artystycznej. Wpisuje się ona w cykl wielu spotkań i wydarzeń, które będą się działy na okoliczność 120-lecia spółdzielczości.



W imieniu Stowarzyszenia Dom Polski Piotr Ryszka podzielił radość zebranych, że pamięć o Domu Polskim pomimo upływu lat trwa.

Spółdzielnia Mieszkaniowa Strzecha przygotowała bogaty kalendarz imprez upamiętniających jubileusz 120-lecia Domu Polskiego, a odsłonięcie muralu było pierwszą z nich. Projekt muralu przygotował profesor Michał Kliś, a wykonał na ścianie Maciej Szymonowicz.



- To było zaproszenie od prezesa spółdzielni, które ja - jako mieszkanie SM Strzecha - chętnie przyjąłem. Długo pracowaliśmy nad ostatecznym kształtem. Odwoływałem się do secesji, lat dwudziestych i do współczesności, nie było łatwo połączyć to w jedną całość - mówił profesor Michał Kliś.



Wykonawcą muralu był Maciej Szymonowicz. Zapytaliśmy go o to, co był najtrudniejsze w oddaniu projektu.
– Największym wyzwaniem było to, aby oddać technikę malowania akwareli, gdzie woda rozlewa się po tych włóknach papieru przy użyciu farby w spreju - powiedział Maciej Szymonowicz

Warto przypomnieć, że 19 października 1902 roku oficjalnie otwarto Dom Polski. Była to pierwsza instytucja polska na terenie Bielska. To ona stała na straży odrodzenia narodowego Polaków na terenie miasta i całego regionu. Jednym z jego celów było utrzymanie Domu Polskiego i tworzenie podobnych domów kultury dla Polaków. Planowano też budować mieszkania, dla Polaków, którym utrudniano osiedlanie się w Bielsku.



Po pierwszej wojnie światowej Spółka ochrony i pomocy narodowej w Białej, która prowadził Dom Polski, przekształciła się w 1922 roku w spółdzielnię pod nazwą Polska Strzecha w Białej. Z czasem w wyników wojny i zawirowań dziejowych Strzecha Polska w 1954 roku został powiększona przez włączenie do niej kilku spółdzielni, zmieniła nazwę na Spółdzielnia Mieszkaniowa Strzecha. Dzisiaj SM Strzecha - wspólnie ze Stowarzyszeniem Dom Polski i miastem Bielsko-Białej - pielęgnuje tę historię, przygotowała cykl tematycznych imprez związanych z jubileuszem.