wtorek, 31 maja 2022

Basenowy szał

Kolejne spotkanie w ramach historycznego cyklu Dawniej niż wczoraj odbyło się 26 maja w Książnicy Beskidzkiej. Tym razem historyk i dziennikarz Jacek Kachel opowiadał o powstaniu najstarszych basenów w Bielsku-Białej.



- Pierwsze w pełni potwierdzone informacje o kąpielisku w rejonie Cygańskiego Lasu odnajdujemy na mapie sporządzonej przez kartografa Franciszka Swobodę. To on w 1861 roku obok leśniczówki w drodze na Kozią Górę zaznaczył na mapie oryginalnie dziś brzmiącą nazwę Natryski - informował Jacek Kachel. 

 



Mówiąc z kolei o powstaniu kąpieliska Panorama przypomniał, że ówczesne władze miasta dokonując wyboru firm wykonawczych, postanowiły, że podstawowym kryterium - oprócz ceny - będzie to, czy wykonawca jest z... Bielska. Z dumą władze miasta podkreślał, że przy wznoszeniu obiektu zatrudniono w sumie ponad.1300 robotników z terenu miasta i okolicy.



- Mało kto pamięta, że w grę wchodziła jeszcze jedna lokalizacja. Tym miejscem były ogrody księcia Sułkowskiego. Kiedy jednak po wstępnych pertraktacjach okazało się, że książę za wspomniany teren życzy sobie 5 raz więcej(!) niż właściciele terenów przy dzisiejszej ulicy Marii Konopnickiej, a w najbliższym sąsiedztwie byłaby kolej żelazna i cuchnąca latem rzeka Biała, zdecydowano się na lokalizacje na tańszą lokalizację – opowiadał J. Kachel.  



15 sierpnia 1936 roku nastąpiło uroczyste otwarcie nowo wybudowanego basenu kąpielowego, które zaszczycił sam wojewoda dr Michał Grażyński. Prasa pisała: Basen, który otrzymuje dopływ wody z zapory wodnej w Wapienicy, kosztował dotychczas ok. 250.000 zł. Posiada dwa oddziały; jeden dla pływających wielkości 50 x25 m z trampoliną i wieżą do skoków, drugi 50 x 30 m dla niepływających.   

Otwarcie pływalni w Bielsku połączone zostało z zawodami - piłki wodnej i pływackimi. Wraz z otwarciem basenu w Bielsku charakterystyczna sylwetka wieży do skoków stała się nie tylko wizytówką bielskiego kąpieliska, ale znakiem rozpoznawczym miasta nad rzeką Białą. Podziwiać z niej można było panoramę Beskidów. Jeden z inicjatorów budowy basenu Burmistrz Bielska dr Wiktor Przybyła motywował to przedsięwzięcie słowami: Jeżeli miasto coś buduje, to jako stolica Beskidu Śląskiego musi zrobić coś takiego, by swoim położeniem odpowiadało temu charakterowi. Oprócz górskich widoków sam basen upiększały niezliczone ilości kwiatów na skwerach i w donicach, a także krzewy, topole, wierzby.



- Nie wszyscy wiedzą, że już kilka dni po otwarciu basenu jego walory sprawdzili pływacy amerykańscy, którzy wracając z igrzysk zostali zaproszeni do Bielska. 20 sierpnia jeden z Amerykanów pływak Peter Fick ustanowił na tym obiekcie nowy światowy rekord na dystansie 50 m, dzięki czemu wynik i sława nowego obiektu poszła w świat – przypomniał historyk.

Teren pływalni był też planem filmowym. To tutaj powstały zdjęcia do nowel pt. Trzy starty w reż. Ewy Petelskiej. W filmie wystąpili m.in. Bogumił Kobiela i Leon Niemczyk. Jednak do historii polskiego kina basen przeszedł za sprawą Zbigniewa Cybulskiego, który wystąpił tu w filmie pt. Jutro Meksyk w reżyserii Aleksandra Ścibora-Rylskiego. Ekipa filmowa Rytm kręciła tu zdjęcia na przełomie sierpnia i września 1965 roku.



Matyja. Organizatorem cyklu spotkań jest Stowarzyszenie Wspólnota Samorządowa BB, a wszyscy zebrani otrzymali na koniec spotkania zeszyt historyczny pt. Bielskie natryski. Publikacja ukazuje historię najstarszych basenów w Bielsku-Białej, czyli Panorama i kąpieliska w Cygańskim Lesie oraz innych miejsc, gdzie ludzie zażywali kąpieli. W spotkaniu w Książnicy Beskidzkiej uczestniczyli radni Rady Miejskiej Bielska-Białej Urszula Szabla i Roman. Następne tego cyklu odbędzie się 15 września, a jego tematem będzie Ratusz w Białej, który w tym roku ma 125-lecie.



czwartek, 26 maja 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 2

 1821

„Gazeta Lwowska” informowała, że Komorowice po sprzedaży obligacji z lat 1790 i 1810 za sumę 1000 złotych przestały być własnością Jana Biberstina Starowieyskiego, a stały się własnością rodziny panującej. Weksle wykupił Albert Habsburga książę Saksonii, który później odsprzedał je Karolowi Ludwikowi Habsburgowi. 




środa, 25 maja 2022

Widzimy się jutro!

 „Bielskie natryski” – wykład Jacka Kachla
26.05.2022 r. godz.17.00 – Bielskie natryski. Najstarsze baseny w Bielsku-Białej. Panorama i Cygański Las – spotkanie z historykiem i dziennikarzem Jackiem Kachlem
Organizatorem cyklu spotkań jest Stowarzyszenie „Wspólnota Samorządowa BB”



wtorek, 24 maja 2022

125 lat pierwszej polskiej Szkoły Powszechnej w Białej

 23 maja w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym w Bielsku-Białej konferencją naukową uczono 125. rocznicę otwarcia pierwszej polskiej Szkoły Powszechnej w Białej.




Towarzystwo Miłośników Ziemi Bielsko-Bialskiej wspólnie z Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym w Bielsku-Białej zorganizowały 23 maja konferencje popularnonaukowa pt. 125 lat pierwszej polskiej Szkoły Powszechnej w Białej

 


Wśród zebranych samorząd Bielska-Białej reprezentowali radni Małgorzata Zarębska i Tomasz Wawak.



Spotkanie rozpoczął dr Grzegorz Wnętrzak z Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie referatem Rola edukacji w rozwoju polskiego życia narodowego na pograniczu Galicji i Ziemi Cieszyńskiej na przeł. XIX i XX wieku. Następnie dr Mirosława Bednarzak-Libera z Muzeum Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie omówiła działalność Towarzystwa Szkoły Ludowej w Białej oraz w powiecie na tle sytuacji oświatowej w Galicji. Przedstawicielka Bielsko-Bialskiego Towarzystwa Historycznego dr Ewa Janoszek przedstawiła historię budowy pierwszej polskiej Szkoły Ludowej, mówiła o elementach patriotycznych w architekturze i zdobnictwie budynku szkoły. Całość konferencji dopełniły wystąpienia Urszuli Rukasz i Wojciecha Janusza z Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli WOM w Bielsku-Białej, którzy omówili edukację regionalną w praktyce szkolnej.





piątek, 13 maja 2022

Kalendarium prasowe Komorowic nr 1

 Rok 1793

Pierwszą wzmianka na jaką udało się mi odnaleźć w prasie dotycząca Komorowic to informacja z 1793 w „Wiener Zeitung” mówiąca o tym, że proboszcz z Komorowic Marcin Szeliga przekazuje 5 guldenów na wsparcie Rzymu (Państwa Kościelnego) wspierającego koalicje antyfrancuską po wybuchu w tym kraju rewolucji....




wtorek, 10 maja 2022

Jeszcze raz Wapienica na starej fotografii

 
 

 


Miłośnicy historii oraz starej fotografii powinni wybrać się 13 maja o godz. 17.00 w auli Szkoły Podstawowej nr 32 w Wapienicy na kolejne spotkanie z Wiesławem Dziubkiem pod hasłem Wapienica na starej fotografii.



W kwietniu w Domu Kultury w Wapienicy odbyło się pierwsze spotkanie historyczne, które poprowadził Wiesław Dziubek, miłośnik historii oraz mieszkaniec Wapienicy. Zainteresowanie było tak duże, że nie wszyscy chętni pomieścili się w DK. Dlatego organizatorzy postanowili powtórzyć raz jeszcze spotkanie dla osób zainteresowanych historią i starą fotografią. Tym razem spotkanie Wapienica na starej fotografii odbędzie się 13 maja o godz. 17.00 w auli Szkoły Podstawowej nr 32 (budynek B, dawne gimnazjum).



- Zapraszamy wszystkie osoby, które nie zdołały wejść na ostatnie spotkanie lub nie mogły przybyć. Oczywiście spotkanie jest również otwarte dla osób, które chciałby raz jeszcze zobaczyć archiwalne zdjęcia i posłuchać o historii Wapienicy. Część zdjęć zostanie zaprezentowana po raz pierwszy. Po spotkaniu będzie czas na dialog i dyskusję - zapowiada Wiesław Dziubek. -Wapienica należy niewątpliwie do najbardziej urokliwych i atrakcyjnych rejonów Bielska-Białej. Miejsce to głównie kojarzy się z lasami i zaporą wodną, która w każdy weekend przyciąga setki bielszczan i nie tylko. Wapienica posiada także inne mniej znane, ale równie ciekawe miejsca. Na spotkaniu historycznym zostaną zaprezentowane fotografie z różnych zakątków Wapienicy – od Rudawki po Dolinę Luizy. Podczas prezentacji będzie można podziwiać architekturę zabytkowych willi z XIX wieku i poznać dawne zakłady przemysłowe, w których urządzenia robocze były napędzane wodą z rzeki Wapienica. Dowiedzą się państwo również m.in. gdzie spotykali się tutejsi mieszkańcy i jak spędzali wolny czas, gdzie można było zagrać w kręgle, itp. - zapewnia W. Dziubek.