ARCHIDEMIA

Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Bielsku-Białej rozpoczął inicjatywę pod nazwą „ARCHIDEMIA”. – Akcja ma ona na celu popularyzację zasobu archiwalnego za pośrednictwem poczty elektronicznej. Akcja ma na celu wypełnienie „wewnętrznej pustki”, jaka z pewnością powstała po zamknięciu Archiwów dla użytkowników z zewnątrz- informuje kierownik archiwum Paweł Hudzik. - Do osób chcących przystąpić do inicjatywy, będą rozsyłane co jakiś czas wiadomości za pośrednictwem e-mail, zawierające kopie wybranego materiału archiwalnego wraz z krótkim komentarzem. Może to być dokument, ulotka, fotografia, której treść jest na tyle ciekawa, humorystyczna lub unikatowa, że warto zapoznać z nią szersze grono odbiorców. Materiały będą w głównej mierze dotyczyć obszaru działania Archiwum Państwowego w Katowicach Oddział w Bielsku-Białej (miasto Bielsko-Biała, powiat bielski, oświęcimski, suski, wadowicki, i żywiecki), ale nie tylko. Prezentowane będą także materiały archiwalnego dotyczące szerszej tematyki, zawsze jednak z zasobu bielsko-bialskiego Archiwum – informuje kierownik archiwum Paweł Hudzik.

Na pierwszy ogień archiwum zaproponowało temat wojskowy. Pretekstem do tego była fakt, że właśnie 27 maja przypada rocznica strzelania polowego, jakie zostało urządzone w okolicach Buczkowic w 1892 r. przez świeżo skoszarowany w Bielsku (bo w 1890 r.) Batalion Strzelców Polnych (K.u.K. Feldjäger Bataillon Nr 5). Musiało to być nie lada widowisko, a dla tych którzy wałęsaliby się po okolicy mogła to być również niespodziewana rozrywka.
Jeżeli chcesz otrzymywać tego typu informacje przystąp do akcji, wyślij wiadomość na adres archidemia@katowice.ap.gov.pl – z tego też adresu będą rozsyłane materiały w ramach „Archidemii”.

Dokumenty źródło: Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Bielsku-Białej, zespół nr 13/689 Starostwo Powiatowe w Białej Krakowskiej, sygn. 81.

Kalendarium gminy Bestwina cz. 16

1890

Koło Rolnicze w Bestwienie przesłało sprawozdanie Zarządowi Głównemu we Lwowie ze swej działalności w 1890 roku. Opublikowano je w resortowej gazecie pt. Przewodnik „Kółek Rolniczych” Czytamy w nim:
Do sklepu naszego oddaliśmy w roku 1890 towarów za 11.391 złr. 35 kr. , złożono na to 8.336 złr. 57 kr. Zostaje w towarach 3.054 złr. 78 kr. Obrotu kasowego było w dochodach 11.309 złr. 92 kr. W rozchodach 11.177 złr. 30 kr. Pozostało w dniu 31 grudnia gotówki 132 złr. 62 kr. Stan czynny sklepu wynosił z końcem roku 3.859złr. 76 kr. Stan bierny 3.290 złr. 16 kr. Pozostałą przewyżkę 569 złr. 60 kr., uchwalono przeznaczyć do funduszu zapasowego, aby można przystąpić do budowy domu własnego, gdyż dotychczas płaci się czynszu rocznie 200 złr. Stan sklepu naszego przedstawia się w tym roku gorzej, gdyż w ciągu tego roku musieliśmy zmienić 3 razy kupca, a ztąd mieliśmy nie mało strat i kłopotów, zwiększonych jeszcze potrzebą zmiany dawnego sekretarza „Kółka”, który mało się „Kółkiem” zajmował, a nawet na jego szkodę działał, mimo przyznanej mu remuneracyi w kwocie 85złr.
Z przyjemnością podnosimy, że istniejąca przy „Kółku” straż Ogniowa ochotnicza, dzięki wsparciu Arcyksiażęcej Dyrekcyi w Żywcu w kwocie 50 złr. I datku gminy Bestwina w kwocie 54 złr. , za które to datki wyrażamy na tem miejscu podziękowanie, zaopatrzyła się w najniezbędniejsze przybory do gaszenia ognia.
Członkowie „Kółka rolniczego” zaczęli uprawiać w roku ubiegłym buraki cukrowe do cukrowni w Chybiu i używać nawozów sztucznych, jak superfosfatu i saletry chilijskiej, sprowadzanej z fabryki w Żywcu. Za inicjatywę w tym względzie, jako też za starania dla dobra ludności, a mianowicie za starania o podniesienie chowu bydła, przez przysłanie dla „Kółka” w zeszłym roku buhaja rasy kulandzkiej, a w tym roku knura rasy Jorkshire z ramienia Towarzystwa rolniczego, skład „Kółko rolnicze” delegatowi Towarzystwa „Kółek rolniczych” JWP Hermanowi Czeczowi, marszałkowi powiatowemu i deputowanemu do Rady państwa, niemniej i najgorliwszemu opiekunowi „Kółka” ks. proboszczowi Janowi Kantemu Wajdzie, szczere podziękowanie.
W załączeniu przesyłam Szanownemu Zarządowi Głównemu 5 złr. Jako wkładkę członka wspierającego od naszego „Kółka rolniczego” za rok przeszły, 1 złr. Za „Przewodnik” za rok przeszły i 3 złr. Za 3 egzemplarze „Przewodnika” na rok bieżący, a mianowicie: 1 dla „Kółka rolniczego”, 1 dla podpisanego, 1 dla Franciszka Firganka, wiceprezesa „Kółka roliczego”, razem 9 złr.
Raczy Szanowny Zarząd główny przyjąć wyrazy czci i wdzięczności, jakie w imieniu „Kółka” składam. Ks. Zygmunt Migdał, wikary i przewodniczący „Kółka Rolniczego”.

wybory samorządowe 27 maja 1990 roku

Dokumenty otrzymane nr 5 - dziękuję!!!

Parafia w Godziszce cz. 46

Rok  2005
16 stycznia po raz kolejny odbyło się wspólne kolędowanie na terenie Szkoły podstawowej i Gimnazjum.
Rekolekcje Wielkopostne prowadził od 27 lutego do 2 marca ks. Ryszard Lubert.
    W kwietniu rozpoczął się na dobre drugi etap remontu świątyni związany z wymianą posadzki i wszystkimi dodatkowymi pracami z tym związanymi. Odnowiono drzwi, konfesjonały, ławeczki oraz meble w zakrystii. Prace te zakończono w maju. Natomiast odnawianie zakrystii trwało jeszcze w czerwcu.
    7 czerwca ks. bp Tadeusz Rakoczy udzielił sakramentu Bierzmowania. Przedstawiciele parafii udali się na Kongres Eucharystyczny, który rozpoczął się w Warszawie 13 czerwca.
24 sierpnia z parafii udaje się pielgrzyma do krakowskich Łagiewnik.
    11 września w gablotce koło kościoła został wyłożony do publicznego wglądu projekt upiększenia kostką brukową otoczenia świątyni. Warto odnotować również to, że na stałe zagościło w parafii dzieło pomocy charytatywnej w ramach której potrzebujący otrzymują mleko i ryż.
    25 września przedstawiciele Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta zbierali środki na prowadzoną przez nich kuchnię.
11 grudnia kwestowały przy kościele siostry od Jezusa Chrystusa Ukrzyżowanego od O. Pio z San Giovanni Rotondo, które zbierały na budowę pierwszego klasztoru tej wspólnoty. 
    18 grudnia posługą słowa i sakramentów na tereni parafii służył ks. dr Mirosław Szewieczek, który prowadził adwentowy dzień pokuty i spowiedzi.

Kalendarium gminy Bestwina cz. 15

1889-1891

W bestwińskiej szkole razem z Myrtą pracował Robert Kubica, podobnie w latach 1890 i 1891.


1889-1891 Szpitale dla ubogich w gminie Bestwina

W 1889 r. Bestwina dysponowała majątkiem 350 zł, Bestwinka 400 zł, a Kaniów Stary 100 zł. W 1890 r. Bestwina przeznaczyła na ten cel 40 zł, Bestwinka 371, Kaniów Stary 328. W następnym roku sumy były takie same.

Dokumenty otrzymane nr 4 - dziękuję!!!

Parafia w Godziszce cz. 46

Rok 2004
    11 stycznia dzieci i młodzież oraz starsi z parafii udali się do Górek Wielkich, aby tam uczestniczyć w adoracji Bożego Żłóbka w kościele O.O. Franciszkanów.
    Od 28 do 31 marca rekolekcje wielkopostne głosił ks. dr Antoni Kajzerek.
W kwietniu rozpoczęto pierwszy etap remontu prezbiterium i wymiany w nim posadzki, co udało się skończyć do 18 lipca, czyli do przypadającego wtedy Odpustu parafialnego.
11 kwietnia ks. bp Tadeusz Rakoczy udzielił sakramentu Bierzmowania trzem klasom gimnazjalnym.
    Natomiast przed kościołem (16 maja) pojawili się harcerze, którzy kwestowali na Żywiecki szpital.
    14 sierpnia ks. proboszcz poświęcił nową kapliczkę, która wystawiono w parafii, została ona wzniesiona ku czci św. Urszuli.
    29 sierpnia do parafii zostaje skierowany ks. Marcin Mędrzak z parafii NSP Jezusa w Bielsku-Białej.

Od złego powietrza...

Nietypowa Fabryka

Bardzo dziękuję Państwu za obecność na wczorajszej Teatralnej Fabryce Sensacji, życzliwe słowa jak również śle wyrazy wdzięczności dla wszystkich, którzy byli zaangażowani w jej produkcje!!!
Szczególnie dziękuję Bartkowi, który okazał się być czarodziejem kamery...
Pozdrawiam i do zobaczenia na deskach Teatru.
Jacek

Widzimy się wieczorem

 Fabryka Sensacji Proszyk i Kachel online na Dzień Teatru Publicznego
18 maja 2020 roku o godzinie 19:00 zapraszamy na pierwszą „Fabrykę Sensacji Proszyk i Kachel" online. Wydarzenie odbędzie się w ramach obchodów Dnia Teatru Publicznego.
 Wydarzenie będzie można zobaczyć online na naszej platfomie VOD, www.vod.teatr.bielsko.pl – w poniedziałek o godzinie 19:00.

https://pl-pl.facebook.com/teatrpolski/videos/823772014778875/

Widzimy się wieczorem Jacek

Fabryka Sensacji Proszyk & Kachel online

 Teatr Polski w Bielsku-Białej zaprasza!!! I jak oczywiście również !!!!!!

   Fabryka Sensacji Proszyk & Kachel online na Dzień Teatru Publicznego
18 maja 2020 roku o godzinie 19:00 zapraszamy na pierwszą „Fabrykę Sensacji Proszyk & Kachel" online. Wydarzenie odbędzie się w ramach obchodów Dnia Teatru Publicznego.

   Nikt nie potrafi opowiadać o historii Bielska-Białej tak porywająco jak ta „spółka” – Jacek Proszyk & Jacek Kachel!
Tym razem dwóch pasjonatów dziejów dwumiasta nad Białą odkrywać będzie tajemnice historii bielskiego teatru, który świętuje właśnie swój jubileuszowy sezon. Scena ta liczy sobie bowiem już 130 lat!
18 maja zapraszamy na wirtualną podróż w czasie do początków bielskiego teatru, w niezwykle atrakcyjnej, uteatralizowanej formie. Opowieść ubarwiona będzie anegdotami i unikatowymi materiałami archiwalnymi.
Już wkrótce na stronie i profilu FB Teatru podamy szczegółowe informacje. Dostęp do wydarzenia będzie bezpłatny.
„Fabryka sensacji Proszyk i Kachel" przetłumaczona zostanie na polski język migowy.

O „Spółce" słów kilka
Jacek Proszyk
religioznawca i historyk, autor książek i publikacji. Specjalizuje się w historii Żydów i protestantów oraz ogólnej historii Polski południowej i czeskiego Śląska. Mieszkańcom Bielska-Białej jest doskonale znany jako popularyzator dziejów miasta w bardzo ciekawej i niebanalnej formie, podczas spacerów historycznych po mieście, czy oprowadzań po Cmentarzu Żydowskim, które cieszą się niebywałym powodzeniem.
Jacek Kachel
historyk, dziennikarz, fotograf; członek Bielsko-Bialskiego Towarzystwa Historycznego i Towarzystwa Naukowego Żywieckiego. Jest autorem publikacji o niemieckim okresie dziejów naszej sceny „Stadt Theater in Bielitz” oraz ponad dwudziestu książek i licznych publikacji na temat historii Bielska i regionu.
To co łączy Jacka Proszyka & Jacka Kachla to przede wszystkim pasje historyczne i umiejętność przekazywania wiedzy w niezwykle atrakcyjnej, nierzadko zaskakującej formie.

 A to działo się za kulisami:

Dzień Teatru Publicznego 2020
Od 2015 roku Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego organizuje obchody Dnia Teatru Publicznego i akcję „Bilet do teatru za grosze”. W tym roku święto będzie obchodzone w zmienionej formie. Akcja przeniesiona zostanie do internetu - nie będzie „groszowych spektakli” na żywo z widzami, ale będą wydarzenia online i symboliczne gesty przypominające o święcie. Weźmie w nim udział ponad 100 teatrów z całej Polski.
Nasz teatr w ramach akcji zaprezentuje 18 maja teatralną odsłonę programu „Fabryka Sensacji Proszyk & Kachel” online.

Podróżnik - Akcja Inteligencja

Podróżnik - Akcja Inteligencja

W sobotę 23 maja na kanale TVP Historia o godzinie 18,50 wyświetlony będzie film dokument fabularyzowany pt. Podróżnik - Akcja Inteligencja.

Film to opowieść oparta na wspomnieniach Mariana Główki – nauczyciela i harcmistrza ze Śląska, aresztowanego wiosną 1940 r. w ramach niemieckiej „Akcji Inteligencja”.

Marian Główka trafił na tzw. niemiecką „listę śmierci” za organizację polskiego harcerstwa na Śląsku. Przeszedł przez siedem obozów koncentracyjnych, przez KL Dachau trzykrotnie, a wolność odzyskał w 1945 roku, po 1841 dniach więzienia. Podstawą do napisania scenariusza filmu był jego pamiętnik, opracowany przez jego syna Zbigniewa Główkę.

Bohater filmu był więźniem pięciu obozów koncentracyjnych: KL Dachau, KL Matthausen-Gusen, KL Auschwitz, KL Gross-Rosen oraz KL Hersbruck. Przeżył ‘marsz śmierci” z KL Hersbruck do KL Dachau.

Pierwszy raz w Bielsku-Białej pokaz filmu odbył się w Książnicy Beskidzkiej w dniu 04.02.2020 r., Teraz mogą go obejrzeć wszyscy. Zapraszam! To wyjątkowa lekcja historii.

Film został wyprodukowany przez Instytut Pamięci Narodowej w koprodukcji z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz Muzeum Historii Polski. Producentem wykonawczym było Stowarzyszenie Kulturalne „Bliżej Tradycji i Kultury”.

Informacje o filmie: czas trwania 57' Scenariusz, reżyseria, komentarz: Hanna Zofia Etemadi Zdjęcia: Mirosław Basaj Montaż: Małgorzata Piwońska Oprawa muzyczna: Joanna Fidos Dźwięk: Stanisław Doroszkiewicz Udźwiękowienie i zgranie: Błażej Kukla Opracowanie graficzne – Karolina Krawczyk Produkcja: Barbara Ławska, Anna Uszyńska Rola Mariana Główki – Witold Bieliński

W filmie wystąpili: Ewa Koj, Zbigniew Główka.

Produkcję filmu współfinansowali: Fundacja Współpracy Polsko - Niemieckiej, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Historii Polski - Patriotyzm Jutra.

Majowa pogoda w 1911 roku

Kalendarium gminy Bestwina cz. 14

1888

Działające na terenie Galicji kółka rolnicze, były zrzeszone w jednym towarzystwie. Dbając o to, by się w nich „dobrze działo”, a poziom rolnictwa się podnosił, władze wysyłały do kółek tzw. lustratorów. W listopadzie i grudniu 1887 r. Stanisław Wiśniewski dokonał 40 takich lustracji w kółkach. W naszym regionie ocenił działalność m.in. kół w Kozach, Czańcu, Pisarzowicach, Wilamowicach, Bestwinie, Wilkowicach i Szczyrku.


1889

Był to kolejny rok walki z pryszczycą. Wszystkie wioski tworzące dzisiejszą gminę Bestwina podlegały kwarantannie. Stan zagrożenia trwał od października do grudnia.

Dokumenty otrzymane nr 3 - dziękuję!!!

   Tym razem prezentuje Państwu znalezisko Tomasza  Teterycza, który znalazł ten nieśmiertelnik na terenie Komorowic.

   Z danych z tego nieśmiertelnika można odczytać, że Jan Swierczek (Świerczek) urodzony w powiecie B. (powiat miejski Bielsko lub powiat bielski) w 1914 roku był zrekrutowany przez Powiatową/Rejonową Komendę Uzupełnień w Bielsku. Liczba 64 oznacza numer księgi ewidencyjnej (odnotowany w dokumentach KU i na książeczce wojskowej). Najprawdopodobniej ten żołnierz był ateistą/bezwyznaniowcem - mówi o tym brak wybitego skrótu wyznania na pierwszej stronie nieśmiertelnika. Fakt, że nieśmiertelnik został przełamany może świadczyć o tym, że żołnierz zginął.
   Z polskich nieśmiertelników bezpośrednio niestety nie da się odczytać jednostki, do której przynależał żołnierz.

Parafia w Godziszce cz. 45

Rok 2003
19 stycznia na terenie Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Godziszce został zaprezentowany przez młodzież szkolną koncert kolęd i jasełka.
     W tym samym miesiącu rozpoczęto przygotowania do przeprowadzenia remontu posadzki w prezbiterium.
11 lutego ks. proboszcz zwraca się z prośbą do ks. bp Tadeusza Rakoczego o pozwolenie na utworzenie Bractwa Szkaplerznego Zakonu Karmelitów Bosych. Stosowną zgodę otrzymuję 3 marca.
    Rekolekcje wielkopostne od 6 do 9 kwietnia prowadził ks. Marek Dąbek, na co dzień kustosz Sanktuarium M.B. Szczyrkowskiej. 
8 maja w katedrze św. Mikołaja w Bielsku-Białej kleryk Jakub Jakubiec przyjął święcenia diakonatu.
13  ks. Jan Łasut z Żywca poprowadził wieczór Fatimski. „W imieniu M.B Fatimskiej proszę o liczny udział...”- zachęcał w ogłoszeniach ks. proboszcz.     8 czerwca z wizytacją kanoniczną do parafii przybył ks. bp Tadeusz Rakoczy, który udzielił młodzieży Sakramentu Bierzmowania.
W tym roku uroczystości odpustu parafialnego (13 lipca) złączono z  jubileuszem kapłańskim 50-lecia ks. prałata Władysława Rączki, ks. Zygmunta Cadra i ks. Adama Świerczka, jak również 30-leciem posługi kapłańskiej tutejszego proboszcz ks. Andrzeja Wolnego.
    14 września po Mszy św. o godzinie 11 z kościoła wyszła procesja do odnowionej kapliczki i figury Chrystusa Frasobliwego.
        W październiku br. dzięki decyzji władz samorządowych na parkingu koło kościoła pojawił się asfalt.
    Od 14 do 16 grudnia rekolekcje na terenie parafii prowadził ks. Marian Papiernik, ze zgromadzenia księży Salwatorianów.

Kalendarium gminy Bestwina cz. 13

1887

W sierpniu 1887 r. w wiedeńskim Ratuszu po raz pierwszy zaprezentowano historyczne freski Ludwiga Mayera. „Neue Freie Presse“ informowała, że komisja była pod wrażeniem. Malowidło przedstawiało najważniejsze momenty historyczne i największe osiągnięcia kulturalne Austrii czasów cesarzowej Marii Teresy i cesarza Józefa II, m.in. zniesienie pańszczyzny, utworzenie sierocińca i szpitala, kasatę klasztorów. Wizerunki mężów stanu, naukowców i artystów wzorowane były na najlepszych portretach. Prace przy fresku miały się zakończyć początkiem 1888 r.

Pewnie, drogi czytelniku, zastanawiasz się, po co ten wpis w kalendarium dotyczącym gminy Bestwina. Otóż mało kto wie, że malarz pochodził z Kaniowa. Mayer zrobił ogromną karierę, wiele jego fresków do dzisiaj zdobi wiele kościołów nie tylko w Wiedniu, ale w całej Europie. Obszernie o malarzu prasa rozpisywała się, gdy ukończył lat 70. Z tego powodu i w tym przeglądzie prasy obszerniej tę ważną postać przedstawimy w 1904 r.

Dokumenty otrzymane nr 2 - dziękuję!!!

Parafia w Godziszce cz. 44

Rok 2002

W styczniu doszło do napadu na ks. proboszcza Andrzeja Wolnego W najbliższych ogłoszenia podczas niedzielnej Mszy świętej ks. proboszcz mówił: Przebaczając oprawcom, złoczyńcom dziękuję czcigodnemu ks. dziekanowi i pozostałym kapłanom za duszpasterską pomoc i za modlitewne wsparcie ze strony parafian w tych trudnych chwilach. Pomoc w pracy w kościele otrzymał ks. proboszcz również od o. Stanisława ze Słowacji.
Podczas Wielkiego Postu odnowienie Misji  Świętych prowadził o. Dawid z zakonu Karmelitów w Czernej.
5 maja 34 dzieci przystąpiły po raz pierwszy do I Komunii Świętej, a 31 maja tyle samo dziewcząt i chłopców z III klasy Gimnazjum przyjęło sakrament Bierzmowania z rąk ks. bp Janusza Zimniaka.
Parafianie uczestniczyli w pielgrzymce do Wilamowic na uroczyste wyniesienie ks. abp Bilczewskiego na ołtarze, która odbyła się 12 czerwca, a członkowie Bractw Szkaplerznego udali się w lipcu do Czernej. (21/22 lipca).
18 sierpnia wielu parafian udaje się do Karkowa, aby spotkać się Janem Pawłem II. W ramach prac remontowych dokonano wymiany rur doprowadzających wodę i odprowadzające ścieki, a także remont wikarówki.
16 listopada wizytację parafii przeprowadził ks. bp Tadeusz Rakoczy, jednak całego palu wizytacji nie przeprowadzono ze względu na chorobę ks. biskupa.