wtorek, 24 czerwca 2014

Sprawy gospodarcze - czerwiec 1914




    W sobotę otworzono na kolei północnej nowy przystanek osobowy: „Bielsk-Górne przedmieście”. Na tym przystanku przyjmować będzie się i pakiety.  W tym samym czasie ministerstwo kolejnictwa zaczęło za sprawą nowego ministra Forstera stosować tylko niemieckie nazwy stacji. O tym, że nacjonalistyczne podejście coraz szerzej docierało do Wiednia, świadczy fakt, wydania mapy Galicji z tylko niemieckimi nazwami.  Zastosowanie takiego oznaczenia szczególnie we wschodniej Galicji mijało się całkowicie z zasadnością, gdyż tam mało kto potrafił skojarzyć te dwie nazwy, co oznaczało, że mapa była bezużyteczna, cieszyć się mogli tylko niemieccy nacjonaliści, że przynajmniej na mapie udało się im zgermanizować Galicje.
    W czerwcu 1914 roku w Białej odbyło się powiatowa zebranie delegatów kółek rolniczych. Dawno już nie było takiego zainteresowania jak obecnie sprawami zarządu powiatowego kółek rolniczych w powiecie bialskimi. Na zgromadzenie roczne 7-VI. zebrało się aż 56 idelegatów, liczba niebywała w rocznikach towarzystwa tutejszego. Po krótkiem zagajeniu przez prez- Ponińskiego złożył sprawozdanie sekretarz Turkiewicz z działalności zarządu powiatowego i poszczególnych, kółek. Sprawozdanie wypadło mdło i nadzwyczaj mizernie, pokazało się. że na 28 kółek w powiecie trzy zaledwie funkcyonowały należycie- Rzeczową, dosadną krytykej przeprowadził prezes bialskiego Kółka Podgórski, który winę uśpienia kółek zarzucił zarządowi powiatowemu, który kółek nie lustruje zupełnie a nawet sam nie odbywa zebrań, wymaganych statutem. O ile chodzi o stosunek zarządu powiatowego do składnicy, bialskiej, to pierwszy zaniedbał wykonania uchwały zaszłorocznego zgromadzenia, by urządzić ankietę sklepów chrześcijańskich i kółkowych, odbyć zgromadzenie celem skupienia tychże około składnicy. Na temat lustracyi, jakich potrzebują kółka rolnicze przemawiali Wałęga ze Szczyrku, Matłosz z Białej, Handerek i Frydel z Leszczyn. O braku ludzi, chętnych do pracy przemawiali poseł Dobija, Szlagor z Hałcnowa, Gabryl z Krakowa. Delegat Obara z .Witkowie przedstawił rozwój kółka w Witkowicach, Bardzo wyczerpująco odpowiedział mówcom delegat zarządu głównego, który stwierdził brak zaufania kółek do zarządu powiatowego i na odwrót, podniósł kilkakrotnie że wiele dałoby się zrobić w powiecie, niestety powiat bialski, t. z. zarząd powiatowy i kółka wcale żadnych życzeń pod adresem zarządu głównego nie stawiana.
Po wyczerpującej dyskusyi przystąpiono do wyborów, zarządu, na 3 lata, na Wniosek komisyi matki przadłożonv przez ks- Hajosta z Osieka wybrano Pip. Podgórskiego, Zygmunta z Białej, Bielika Wawrzyńca z Białej, Czarneckiego Oswalda z Leszczyn, Obarę Bronisławą z Witkowie, Kubicę Jana z Buczkowic, Niemca Jana z Osieka, Grzybowskiego Jana z Bestwiny, Ozgę Walentewo z Bestwinki, Kutka Bartłomieja z Porąbki, Dobiję Ludwika z Ryibarzowic. Na wniosek p. Śmieszka, delegata Rady powiatowej ,po rezygnacyi p. Czarneckiego, Wybrano dodatkowo p. Ponińskiego Adolfa.
Po dokonanych wyborach, wypowiedział profesor Gabryl, delegat towarzystwa ogrodniczego referat o sadownictwie, który wywołał ogromne zainteresowanie i ożywioną dyskusye-
Nadspodziewanie wypadło ukonstytuowanie nowego zarządu powiatowego... Mimo tego, że dotychczasowa działalność o.- Ponińskiego i p. Turakiewicza zabijała Kółka rolnicze, to jednak wbrew wyraźnej, zasadzie statutu, że ścisły zarząd powinien pochodzie ze siedziby zarządu to jest z miasta powiatowego — wybrano napowrót tych samych panów. Uznano pyszną na kresach zasadę niech raczej nic się nie robi, niż gdyb to mieli robić ludzie, którzy wielokrotnie dali dowody, że czego się chwycą, to idzie naprzód — ale należący do niewygodnego bo zanadto ruchliwego stronnictwa.
Sprawy ekonomiczne traktował z tak ciasnego stanowiska przede wszyskiem delegat Rady powiatowej p. Śmieszek, który wprowadził także w dyskusye ton polemiczny, ton insynuacyi politycznych.
Przeciwko ukonstytuowaniu, opartemu na błędnej zasadzie, że stolica Zarządu jest cały powiat, a więc równie dobre Kokierki jak Biała, czy Kęty, Kozy, Bestwina lub Witkowice, wniósł prof. Podgórski odwołanie do Zarządu Głównego Tow. Kółek rolniczych we Lwowie.

    W owym czasie wszystko wiązało się z polityką, dlatego niemiecka gospodarka przed sądem. W sobotę 20. czerwca odbyła się w sądzie bialskim trzecia z rzędu rozprawa między magistratem miasta Białej a profesorem Podgórskim, który jako sekretarz wiecu odbytego 2. lutego br. celem zaprotestowania Przeciw urągającym wszelkiej sprawiedliwości nadużyciom z okazyi wystawienia listy wyborców dla nowych wyborów do Rady miejskiej — odczytał rezolucye potępiające te nadużycia oraz stronniczą, lekkomyślną gospodarkę magistratu. Na rozprawie tej wniósł oskarżony za pośrednictwem swego adwokata Dr. Wilhelma Kania z Krakowa dowody, popierające zarzuty niedbałej i hakatystycznej na niekorzyść Polaków prowadzonej gospodarki Niemców bialskich. Z tą chwilą rozpoczęto się właściwe postępowanie, które zmienia sytuacyę, oskarżonym zostaje magistrat bialski, a profesor Podgórski będzie tylko rzecznikiem całej Polonii, która jednomyślnie godzi się na wywleczenie przed światem, przed cała opinią zarówno polską jak i niemiecką gospodarki bialskich hahakatystów,
Którzy wcale nie liczą się z tem, że część ludności jest czysto polska że jest 1/3,  a wśród pozostałych Niemców polowa Jest takich, których rodzice lub dziadowie byli jeszcze Polakami. Proces pociągnie się prawdopodobnie.
Jeszcze dwa miesiące, nim sędzia, zdoła w drodze rekwizycyi zebrać potrzebne do rozprawy materyały — tymczasem należy We wszystkich dziennikach polskich rozsławić gospodarkę kliki magistrackiej, aby cały kraj, wszyscy którzy Białej przyjdą zawczasu wiedzieli, jakie w Białej panują stosunki i nie błąkali się, nie próbowali zgodnego pożycia z hakatą, której nie uwłaszczę mrozem, i której jedynym celem zatracenie tego co polskie. Panowie
Hess i Rosner złą oddali miastu Białej przysługę, proponując skargę przeciw profesorowi Podgórskiemu, nie obliczyli przedtem tego, że proces będzie trwał tak długo, i że przez cały ten proces opinia polska będzie się wyrabiała i utrwalała. Źle się wybrali ci hakatyści, którzy sądzili, że przeciwnik się ulęknie, o czem już szumnie po swych piśmidłach lokalnych pisali. Profesorowi Podgórskiemu chodziło o zrobienie z gospodarki bialskiego magistratu sprawy głośnej, o skarżenie nie prosił, skoro jednak Niemcy po trzech tygodniach namyślania się za poradą różnych intrygantów jego wybrali za ofiarę, którą chcieli pożreć, to niech się przynajmniej bawią przez kilka miesięcy, i niech sobie dziąsła przy tej zabawie dobrze pokrwawią.
Niemcy nie oryentują się również w sytuacyi, albo bezczelnie kłamią — pisząc, że profesor Podgórski ucieka się pod opiekę adwokata Grossa, nie pomoc tu dlań ale zdrada dla wszystkich Polaków! Chodzi o wystawienie informatora, który od kilku lat opowiadał o strasznej gospodarce magistratu bialskiego na próbę — albo dr. Gross powtórzy swe zarzuty przed sądem, albo oświadczy, że nic nie wie, Polacy zaś, którym chciał przewodzić, wyciągną z tego konsekwencye. Zwłaszcza obecnie w najbliższych trzech miesiącach taka próba będzie podobno aktualną.
W piśmie dowodowym przypomina oskarżony wszystkie tylokrotnie podnoszone zarzuty: zużycia pożyczki na inne cele niż te, które aprobowała Rada powiatowa i Wydział krajowy, obracania dochodów z kasy oszczędności na sprawy gminne, subwerncyonowania szkół wyznaniowych ewangelickich a pomijania szkół polskich, wreszcie rozrzutności objawionej przy zakładaniu kinoteatru, które to przedsiębiorstwo rujnuje miasto.
Biała Pogrzeb dwunastu obywateli honorowych. Z wiarygodnego źródła dowiadujemy się, iż Wydział krajowy we Lwowie odrzucił prośbę magistratu bialskiego, wzmacniającego sztucznie stan posiadania Niemców przez mianowanie honorowych obywateli. Czekamy co powie na to i co nowego wymyśli Rada gminna. Burmistrz tutejszy ;p. Wenzelis jajko burmistrz przyjmuje wiadomość tę niechętnie, lecz znowu jako karawaniarz powinien urządzić wspaniały pogrzeb a że można przy tem coś zarobić i równocześnie być na sutej stypie pogrzebowej. Czekamy tego naprawdę wspaniałego pogrzebu a od siebie z prawodusznym btoilefm dodajemy „Reąuiem aeternam” aby ta niewdzięczna ziemia za to, że ją tak umiłowali, lekka im była-

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz