poniedziałek, 18 lutego 2019

Droga do Niepodległości mieszkańców powiatu bielskiego cz. 13



Poświęcenie sztandaru w Białej - zloty i tańce
Ważną uroczystością, w której licznie wzięły udział Sokoły, było poświęcenie sztandaru druhów z Białej. 29 czerwca 1911 roku odbyła się doniosła uroczystość. Po godź. 10 ruszył pochód, w którym brały udział straże pożarne z Bystrej, Łodygowic, Godzieszek, Kęt, stowarzyszenia rękodzielnicze i robotnicze z Białej, Żywca i Jasienicy i liczne zastępy sokolstwa polskiego. W pochodzie grało kilka orkiestr i niesiono sztandar. Pochód udał się do kościoła parafialnego, gdzie odbyło się poświęcenie sztandaru i nabożeństwo z kazaniem patryotycznem. W południe odbył się w hotelu „Pod czarnym orłem” wspólny obiad, a popołudniu na boisku ćwiczenia sokole, do których przygrywała orkiestra sokola z Krakowa.

17 grudnia 1911 r. gniazdo w Buczkowicach zorganizowało gwiazdkę dla biednych dzieci. Odegrano dwa przedstawienia historyczne i obdarowano zaproszoną dziatwę podarunkami. Na spotkaniu obecni byli ks. proboszcz Andrzej Lenart i dr Miodoński.
W danych statystycznych za rok 1912 obraz gniazd z Podbeskidzia i sąsiednich wyglądał następująco:
- Andrychów: gniazdo założone w 1903 r. liczyło 86 członków, z czego 20 było umundurowanych i 20 ćwiczyło.
- Biała: gniazdo założone w 1900 r., 158 członków, z czego 34 było umundurowanych, a 16 ćwiczyło; gniazdo miało własny sztandar.
- Bielsko: gniazdo założone w 1903 r. (właściwy rok to 1904 - JK) liczyło 84 członków, z czego 30 było umundurowanych, a 43 ćwiczyło; gniazdo miało boisko.
- Buczkowice: gniazdo założone w 1909 r. liczyło 36 członków, z czego 20 było umundurowanych, a 20 ćwiczyło; gniazdo miało boisko.
- Cieszyn: gniazdo założone w 1891 r. liczyło 87 członków, z czego 24 było umundurowanych, a 18 ćwiczyło; gniazdo miało własny sztandar.
- Dziedzice: gniazdo założone w 1905 r. liczyło 41 członków, z czego 16 było umundurowanych, a 18 ćwiczyło; gniazdo miało boisko.
- Kęty: gniazdo założone w 1901 r. liczyło 98 członków, z czego 30 było umundurowanych, a 26 ćwiczyło, gniazdo miało własny sztandar.
- Komorowice: gniazdo założone w 1909 r., liczyło 50 członków, z czego 8 było umundurowanych, a 12 ćwiczyło.
- Żywiec: gniazdo założone w 1893 r. liczyło 318 członków, z czego 63 było umundurowanych, a 52 ćwiczyło; gniazdo miało własny sztandar, boisko i budynek.



W 1912 roku Sokoły zmieniły swoje priorytety. Na pierwszy plan wysunęło się tworzenie stałych drużyn, które w przyszłości miały się stać oddziałami wojska polskiego. Podczas balów zbierano fundusze na rzecz Stałych Drużyn Sokolich. Rozwój „Sokoła” postępował sukcesywnie, choć do trudności obiektywnych dochodziła również zorganizowana akcja niechęci ze strony władz. Poseł Jan Zamorski złożył zażalenie na starostwo w Białej, które uniemożliwiło odbycie zaplanowanego na 26 stycznia 1913 wiecu w Kozach, podczas którego chciano oficjalnie ogłosić założenie tam gniazda. Na 26. posiedzeniu Przewodnictwa Związku, które odbyło się 1 kwietnia 1913 roku we Lwowie, przyjęto i przydzielono oficjalnie do I okręgu gniazdo sokole w Buczkowicach, z „policzeniem” od 1 stycznia. Poinformowano również, że zawiązuje się koło w Kozach. Podczas kursu polowego, który odbył się w dniach 17-20 marca 1913 roku, ćwiczono wojskową musztrę według wzoru nadesłanego przez związek. Na kolejnym posiedzeniu okręgu poinformowano, że gniazdo w Buczkowicach dopełniło wszystkich formalnych warunków i Towarzystwo Gimnastyczne powiększyło tym samym o 36 członków. W protokołach znajdują się też informacje o powstawaniu gniazda w Bestwinie, które należy do dzielnicy żywieckiej.


25 maja odbyły się ćwiczenia w dzielnicy żywieckiej z udziałem 128 druhów i 40 skautów. Licznie stawiły się sokoły z młodych gniazd z Kóz i Bestwiny. Przedmiotem ćwiczeń była obrona mostu na Sole w Międzybrodziu Lipnickiem, zajęcie tegoż mostu, połączenie się z głównymi siłami. Dowódcą jednej strony był dr. A. Bałut z Żywca, a drugiej zaś dh. Wł. Skut z Białej. Walka była zacięta, dowódcy bowiem stron obydwu umieli znakomicie wyzyskać teren. Po tych manewrach odbyły się jeszcze dwugodzinne ćwiczenia z musztry w plutonach i drużynach.
We wrześniu odbył się zlot dzielnicy śląskiej, ćwiczenia wzorowo przeprowadził Antoni Bałut, hufcowy i naczelnik gniazda żywieckiego. Do Cieszyna w tym dniu przybyło 26 sokołów z Żywca, 11 z Buczkowic, 3 z Bielska, 14 z Białej, 18 z Kóz. „Nowości Ilustrowane” zamieściły z tego wydarzenia fotoreportaż.




Od 1 stycznia oficjalnie działało gniazdo w Bestwinie, a od 1 lipca gniazdo w Bujakowie. Na wniosek J. Dychonia z Białej odroczono przyjęcie gniazda z Osieka. Ten też rok uważa się za pierwszy oficjalny rok założenia gniazd w Międzybrodziu Lipnickim i w Mikuszowicach. W Mikuszowicach na czele gniazda stanął Michał Adamus.
W maju 1914 roku w Międzybrodziu Lipnickim (dziś Bialskim) powstało gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Inicjatorem-założycielem towarzystwa był tam Karol Waluś. Waluś został pierwszym prezesem gniazda, jego zastępcą był Antoni Iskierka, Sylwester Pielesz został sekretarzem, a funkcję skarbnika powierzono Piotrowi Majdakowi. „Sokół” w Bielsku liczył w tym czasie 55 członków, w tym kobiety.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz