Coraz większe zainteresowanie mieszkańców miasta wzbudza rekonstrukcja mostu w ciągu ulicy 11 listopada. Obecnie zakończył się montaż aluminiowej konstrukcji kratownic. Trwają pracę wykończeniowe związane m.in. z oświetleniem obiektu lampami halogenowymi, które będą dawały możliwość zmiany koloru światła.
Rekonstrukcja jest jednym z elementów świętowania jubileuszu 70 lat powstanie Bielska-Białej.
Obok mostu pojawiła się tablica przypominająca historie jego powstania. Ilustrują ją dwa zdjęcia.
Na jednym z nich widzimy jak tłumy mieszkańców zmierzają na most od strony Białej, a na drugim pamiętny wjazd arcyksięcia Karol podczas wizytacji, która odbyła się 18 marca 1912 roku.
Warto przypomnieć, że wstępna decyzja o budowie mostu zapadła w 1893 roku. Wtedy to wrysowano w plan sytuacyjny dwa nowe mosty.
Jedna z budowli, tzw. rządowy most stały, łączący Bielsko z Białą wzdłuż ul. Głównej. Drugi natomiast nazywany był mostem Moniera i ciągnął się wzdłuż ul. Ludwisarskiej (dzisiejsza ul. Mostowa). Pierwszy był inwestycją rządową realizowaną po zabiegach Magistratu w Białej, z kolei drugi był w całości inwestycją miejską. Były to największe inwestycje drogowo-mostowe w XIX wieku na naszym terenie.
Żelazny most nad Białą
Budowa żelaznego mostu na ulicy Głównej prowadzona była w latach 1896-1897. Zanim jednak do tego doszło, odbyły się żmudne przygotowania. Wstępną decyzję o budowie mostu przypisano numerowi L. 62412/893. Plany budowli o szerokości 8,45 m zostały zatwierdzone 3 lipca 1893.
Bardzo szybko władze miasta doszły do wniosku, że nowa przeprawa powinna być większa i mocniejsza, zatem zbudowana z żelaza. W uzasadnieniu czytamy, że dotychczasowy most nr 671 przy gościńcu krakowskim, nie spełnia już swojej roli, gdyż jest za wąski i o małej nośności. Warto podkreślić, że te starania czyniło miasto Biała u swoich władz krajowych we Lwowie. Te zaś wydały zgodę 9 grudnia 1895 roku. Zabezpieczenie finansowe inwestycji nastąpiło 26 sierpnia 1895r. na wniosek c.k. Namiestnictwa z 2 lipca. Zgodna na rozpoczęcie prac zapadła w Namiestnictwie 7 czerwca 1896r, a potwierdziło to starostwo w Białej 15 czerwca. Budowę oddano firmie Karola Korna za sumę 6729 Kr, 43 h.
Do dzisiaj zachował się oryginalny dziennik budowy, w którym pierwszy zapis uczyniono 15 czerwca, a odczytać możemy z niego, że wystawiono tablice informacyjne o zamknięciu mostu oraz spisano protokół przekazania terenu.
W dniach 19-27 czerwca trwały prace związane z rozbiórką starego mostu.
8 sierpnia zakończono betonowanie bielskiego przyczółka. Prace budowlane trwały do 15 października, a później rozpoczęły się prace monterskie konstrukcji stalowej.
Prace związane z konstrukcją stalową mostu prowadziła firma Erzherzogliche Industrial-Verwaltung in Teschen. Prace prowadzone były od 14 października do 17 listopada 1896. Od 2 grudnia układano na moście bruk. 5 grudnia bruk zalano masą asfaltową. 10 i 11 grudnia dokonano prób obciążeniowych. Podpisano protokół zakończenia tego etapu inwestycji. Na plac budowy robotnicy powrócili w marcu i maju roku następnego, poprawiali konstrukcję stalową i przyczółki. Ostatniego maja przemalowano cały most. 6 lipca w ostatnim zapisku z budowy potwierdzono dokonane poprawki brukarskie. Natomiast dokumentem nr 116320/897 oznajmiono, że zadanie zostało wykonane.
Mało kto jednak wie, że budowa tego mostu w bardzo ścisły sposób wiązała się z powstaniem drugiego mostu, będącego dzisiaj częścią ul. Mostowej.
Most Moniera jako przeprawa rezerwowa
Mniej efektownie i z większym mozołem budowała Biała drugi most, o którego potrzebie zadecydowano w 1892. Rok później pojawił się on na mapce sytuacyjnej jako „mający się budować most”. Władze w Białej wysłały petycję do władz centralnych o dotację na ten cel. Wysokie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przyznało 17.11.1893 subwencję w wysokości 4767 koron.
Cel jego powstania był jasny - wykonać most, który będzie alternatywną przeprawą pomiędzy miastami na czas budowy głównego mostu.
5 października 1894 roku Rada Miejska w Białej podjęła decyzję o budowie 25 metrowego mostu i przekazała ją do akceptacji krajowym władzom we Lwowie. Po długich dyskusjach ustalono, że nie będzie on zbudowany z drewna, ani żelaza, tylko z żelbetonu.
Z tego powodu zwrócono się do Gustava Adolfa Wayssa, który był inżynierem budownictwa lądowego, pionierem żelbetu i betonu zbrojonego o przygotowanie wstępnego kosztorysu i planu. Od 1885 r. miał on prawa do patentu Moniers, który wykonywał jego firma GA Wayss & Cie. Spółka z Wiednia końcem 1895 roku przesłała projekt i plan mostu. Władze krajowe we Lwowie pilnie śledziły przygotowania do inwestycji i uzgadniały szczegóły. W styczniu 1896 przedstawiono kosztorys na sumę 26143 korony. Jak również szczegółowy plan mostu. Prace nad budową obu mostów oczywiście się nałożyły, ale ostatecznie główne zadania wykonano w 1897, a wykończeniowe 1898.
Oba te mosty zostały wysadzone przez wycofujących się Niemców w 1945 roku.
Na odwrocie głównej tablicy znajdują się podstawowa informacja, o tym jak Bielsko i Biała stały się jednym miastem.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz