piątek, 26 stycznia 2018

Zjazd powiatowy Stronnictwa Narodowego w Żywcu

  
Po pierwszej wojnie światowej stronnictwo Chrześcijańsko-Ludowe założone przez ks. Stanisława Stojałowskiego postawiło w pierwszych wolnych wyborach na Michała Marka z Łodygowic, który podobnie jak Maciej Fijak przez długie lata pracował w stronnictwie. To nie było utrącenie Fijaka, gdyż to zostało ustalone jeszcze w 1914 roku przed wyborami, do których jednak ze względu na wojnę nie doszło. Z tych powodów po odzyskaniu niepodległości stronnictwo wystawiło, a społeczeństwo wybrało Marka do pierwszego Sejmu Ustawodawczego (1919-1920).


Michał Marek, wierny tradycji, na posła startował z ramienia Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego w okręgu 38. W gmachu sejmowym zasiadał w Klubie Związku Sejmowego Ludowo-Narodowego. Tam brał udział w tworzeniu Małej Konstytucji ogłoszonej 20 lutego 1919 roku i pracował w komisjach: aprowizacyjnej i wodnej. Po wejściu SCh-L do Związku Ludowo-Narodowego jego pozycja w partii zmalała, tym bardziej, że wystawiony przez ChZJN do senatu w wyborach w 1922 roku z woj. krakowskiego przepadł. Po tym wydarzeniu Marek podobnie jak Fijak wycofują się z głównego nurtu życia politycznego i partyjnego. Jednak ze względu na ich doświadczenie i trafną analizę bieżącej sytuacji Stronnictwo Narodowe nieraz zwracały się do nich o wsparcie i radę.
Tak było na przykład w 1929 roku. W ubiegłą niedzielę Żywiec był świadkiem wspaniałej manifestacji narodowej z okazji zjazdu powiatowego Stronnictwa Narodowego, który odbył się w dużej sali Magistratu miasta Żywca.
W zjeździe wzięło udział około 300 delegatów, reprezentujących nieomal wszystkie gminy powiatu żywieckiego i okręgu sądowego Sucha.


Do licznie zebranych przemówił wiceprezes Zarządu Powiatowego b. poseł Maciej Fijak z Pietrzykowie, którego przez aklamację wybrano przewodniczącym zjazdu, Do prezydjum powołano: Błażeja Świerkosza (Stryszawa), na zastępcę przewodniczącego Alojzego Gardasia (Oczków), na sekretarza oraz na ławników Jana Kusia (Ujsoły), Jana Migdała (Rybarzowice), Józefa Tarnawę (w Łodygowicach), Adolfa Duraja (Leśna), Jana Lacha (Zabłocie), Józefa Harężlaka (Rychwałd).
Następnie odczytano i przyjęto protokół z ostatniego zjazdu powiatowego i na wniosek redaktora E. Zajączka uczczono przez powstanie pamięć ś. p. Jana Barabasza z Zadziela, Michała Kurowskiego z Rajczy, Fr. Piotrowskiego z Pietrzykowic.
Poczem udzielił przewodniczący głosu p. Kazimierzowi Jasińskiemu z Krakowa, sekretarzowi wojewódzkiemu Stronnictwa Narodowego, który w doskonale ujętym referacie zobrazował obecną sytuację Polski oraz omówił sprawy budżetu i projektowanego zamachu sanatorów na konstytucję i podstawowe czynniki wolności obywatelskiej w państwie polskiem.
Drugim z kolei mówcą był red. E. Zajączek z Bielska, który złożył .sprawozdanie z działalności Zarządu Powiatowego i omówił obowiązki mężów zaufania Stronnictwa, Zarządów Kół i działaczy narodowych.
Gorącą zachętą do pracy społecznej, politycznej i gospodarczej zgodnie z programem narodowym zakończył prelegent swoje przemówienie.
Z kolei porządku dziennego przeprowadzono wybory do Zarządu Powiatowego na rok najbliższy, do którego weszli: Kuś Piotr (Rycerka), Sewera Jan (Łękawica), Marek Michał, b. poseł (Łodygowice), Bugajski (Bystra), Józef Mrowieć (Łodygowice), Jasek Jan (Lipowa), Tarnawa Józef (Łodygowice), Maciej Fijak (Pietrzykowice, Jeleśnia), Ślusarkówna Olga (Pewel Wielka), Cygoń Ignacy (Moszczenica). W ybory przeprowadzono drogą jednomyślnej uchwały.W obszernej dyskusji zabierał głos cały szereg mówców, a więc: Mrózek Stefan (Okrajnik), Hupczak (Koczurów), Kudzia Wojciech (Sporysz), Barcik Władysław i Mrózek Józef (Łękawica), Kajder Józef (Żywiec), oraz
pp. Kazimierz Jasiński i Edward Zajączek.
Na zakończenie obrad zostały uchwalone rezolucje, w których zjazd domaga się, oszczędnej gospodarki budżetowej, wyrażając pełne zaufanie posłom ze Stronnictwa Narodowego, wzywając tychże do dalszej walki o praworządność w Polsce. W dalszych rezolucjach zjazd wypowiada się w sprawie ustawy, zabezpieczającej starość robotnikom, uruchomienia warsztatów pracy i wzywa Rząd do popierania rolnictwa.
Na zakończenie przemówił przewodniczący zjazdu ,dziękując mówcom oraz delegatom za poniesione w związku ze zjazdem trudy.
Nadmienić jeszcze należy, że zjazd witali Pyclik Fr. z Bielska w imieniu Związku Metalowców „Praca Polska” w Bielsku, Józef Kajder imieniem ZZP. Budowlanych „Praca-Polska” w Żywcu, Karol Walaszek z ramienia Za
rządu Głównego Narodowego Związku Robotniczego im. ks. Stanisława Stojałowskiego w Bielsku i K. Jasiński im. Rady Wojewódzkiej
Stronnictwa Narodowego w Krakowie.


Zarówno Fijak, jak i Marek przyjaźnili się z posłem Janem Zamorskim, a wizyty najważniejszych warszawskich polityków Stronnictwa Narodowego na Żywiecczyźnie nie należały do rzadkości. Pod koniec lat trzydziestych XX wieku ostatecznie Fijak wycofuje się z polityki, oddając pole młodszemu pokolenu. Podobnie jak Jan Zamorski i Michał Marek, należy do tzw. starych działaczy przywiązanych do parlamentarno-demokratycznych wzorów nie aprobujących wizji młodych, zafascynowanych ideą silnego monopolistycznego państwa. Niewiele osób pamięta dzisiaj, że poseł Fijak posiadał umiejętności dentystyczne. Podczas pobytu w Wiedniu zakupił kleszcze dentystyczne i inne przybory, dzięki czemu wszyscy przychodzili do nas, a on wyrywał im zepsute zęby. Podczas okupacji nawet Niemcy przychodzili – wspominał jego wnuk.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz