piątek, 28 lutego 2014

Sprawy oświatowe i kulturalne - luty 1914


    Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” i Koło Towarz. Szkoły Ludowej w Bielsku urządziło 7. lutego 1914, w sali „Domu Polskiego” w Bielsku bal karnawałowy.   Zjawiło się na nim około 150 osób. Zabawa wypadła znakomicie, zadawalniajac uczestników, którzy też bawili się do rana. Zachęcone rezultatem wydziały urządzają drugą zabawę tanecznąw niedzielę, 22. lutego- Początek o 8 wieczorem. Wstęp na zabawę 20 K.Swoje bale urządzili też Sokoli w Białej 21. lutego w Domu Towarzystwa Zaliczkowego przy placu Franciszka, oraz w Bujakowie.
    Natomiast Koło TSL im. Króla Władysława Jagiełły zapraszało na popularne wykłady z obrazami świetlnymi. O obrocie ciał niebieskich p. Józef Madejski, 9. lutego-wypowie odczyt O usiłowaniach podboju powietrza (z obrazami świetlnymi) p. Alfred Horodyski, 12. lutego wypowie odczyt O księgach pielgrzymstwa i narodu polskiego Adama Mickiewicza p. Adam Wodziczko .  
    Prasa lutowa wspomniała również o uroczystościach rocznicowych, które odbyły się w Żywcu podczas których oddano hołd powstańcom styczniowym. Organizatorem było miejscowe TSL, a główny odczyt wygłosił Franciszek Pantofliński. Towarzystwa „Sokoł” TSL i Związek akademicki urządziły 15 lutego 1914 roku wieczorem, którego główną atrakcją muzyczną był występ uczniów i orkiestry szkoły realnej.  1 lutego odbyło się walne zgromadzenie żywieckiego TSL. Ze sprawozdania dowiadujemy się, że miało ono ponad 260 członków.

    W 1913 roku założono 7 nowych wiejskich czytelni i powiększono zbiory czytelni w Żywcu. Zorganizowano kursy czytania dla analfabetów. Dochody koła wynosiły – 3. 512. 62 kor. Frekwencja na wykładach wahała się od 35 do 175 osób. Wprowadzono też nowatorskie działanie pt. Godziny bajek dla dzieci. Podczas których odbywał się specjalne pokazy z wykorzystaniem „świetlnych obrazów” ukazujące ciekawostki przyrodnicze ze świata. Przewodniczącym został ponownie Fr. Pantofliński, sekretarzem p. Osostowicz, skarbnikiem Bauer. Do wydziału weszli: Zieba, ks. Sadowski, Tournelle, Horóbska, dyr. Waśniowski, Moliński, Michejda, Ganszer, Czerwicz, Fela, Bydliński, Biliński, Kuliński.
W Bielsku zapowiedziano walne zebranie Koła TSL na 27. lutego. Natomiast w seminarium w Białej prof. Podgórski wygłosił wykład pt. Pesymistyczne poglądy na dzieje Polski.
Bardo optymistycznie natomiast zrobiło się w Wilkowicach, tam bowiem 
15. lutego, została otwarta Czytelnia TSL. Książek do biblioteki dostarczyło Koło TSL w Białej, sprawą na miejscu zajęło się grono nauczycielskie, zwłaszcza P- kierownik Krzemień.
    Dużo więcej miejsca należy się informacji o walnym zgromadzeniu „Czytelni Polskiej” w Białej. „Czytelnia Polska”, było to jedno z najstarszych towarzystw polskich na gruncie bielsko-bialskim, odbyło się ono dniu 20 lutego.  Po zagajeniu zebrania przez prezesa dra Mycińskiego i odczytaniu protokołu przez sekretarza p. Wankego sprawozdanie z czynności Wydziału złożyli pp. Wanke, jako sekretarz, p. Myciński w zastępstwie skarbnika i p. Choma jako bibliotekarz.
Na wniosek p. Obłego, jako członka komisyi rewizyjnej, udzielono prezydyum
Wydziałowi absolutoryum. Ze sprawozdań zaznaczy należy, iż Czytelnia miała dochodów w roku sprawozdawczym 5'568 K. rozchodów zaś 5652 K z czego wynika, iż rok przeszły zamyka niedoborem 65 K. Dotychczas Czytelnia zamykała swoje sprawozdania dochodami, obecny zaś niedobór spowodowały z jednej strony przejścia, na jakie Czytelnia była narażona, z drugiej zaś zakup-
no w większej ilości nowych dzieł i książek dla powiększenia i uzupełnienia biblioprawie że jedynej w Białej. Dotychczas posiada biblioteka 1989 dzieł* samych, nie wliczając do tego tomów większych dzieł.
Majątek „Czytelni" wynosi kwotę 54.067 koron.
Po udzieleniu absolutoryum ustępującemu Zarządowi przystąpiono do wyborów
nowego wydziału. Prezesem wy^brano p. dr. Mycińskiego
27 głosami na 35. Wiceprezesem pierwszymi p. radcę Gajewskiego, a drugim w drugiem głosowaniu p. Deimla, dyrektora szkoły handlowej. Do wydziału weszli pp.: Jastar, Podgórski, Choma, Paczesniowski. Wanke, Matuszewski, Opuszyński i Wymiałek. Na zastępców wybrani pp.: Zieliński, Barański,
Mikulski i nauczyciel pan Makuch Wybory mimo szalonej agitaeyi ze strony
p. Grossa i towarzyszy wypadły dla naszycli bezpłodnych socyałów i radykałów
niepomyślnie. Zwyciężyła zdrowa myśl i chęć zoczenia Polaków ze wszystkich obozów partyjnych do wspólnej pracy. Po uchwaleniu zmiany niektórych paragrafowi statutu postanowiono na wniosek p. Matuszewskiego zakupić nowych książek do biblioteki za kwotę 1000 koron. Uchwalono
również zaprenumerować „Wieńca i Pszczółkę”, pismo ludowe, wychodzące w Białej przez jakiś czas przez Czytelnię bojkotowane.
Jest nadzieja, iż dotychczasowe nad wyraz przykre stosunki między tutejszą inteligencyą należą już do przeszłości a obecnie zapanuje zgodna praca w towarzystwie zwrócona przeciw wspólnemu wrogowi, jakim jest tutejszy polip prusacki.

Nowo wybrany Wydział daje wszelkie gwarancye iż poprowadzi pracę -w kierunku twórczym i postawi Czytelnię na stanowisku na jakim już od dawna, znaleźć się powinna była.
    15 lutego odbyło się doroczne walne zebranie katolickiego stowarzyszenia rękodzielników przy udziale blisko 70 członków. Przystąpiono do wyborów nowego Zarządu. Wybrano przez aklamacyę: prezezsem ks. dr. Domasika, wiceprezesem p. Wojciecha Kołodzieja, skarbnikiem zaś p. Kolowratka. Do Wydziału weszli p.: Józef Plfonka, Józef Konturek, Józef Palichleb, Feliks Pietruszewski, Piotri Rusin, Obrza Wł. i Jan Miodoński.
Na wniosek prezesa zamianowało zebranie dwóch członków honorowych, dyr. Ign. Steina i dr. Niżyńskiego, dyrektora Banku krajowego.

1 komentarz:

  1. This website was... how do you say it? Relevant!!
    Finally I've found something that helped me. Kudos!

    OdpowiedzUsuń